Ngày 22/09/2023, một bệnh nhân nam, 25 tuổi, địa chỉ thường trú tại xã Xuân Trường, huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai đến khám tại Bệnh viện Da liễu Thành phố Hồ Chí Minh với các dấu hiệu nghi ngờ mắc Đậu mùa khỉ. Bệnh viện đã lấy mẫu xét nghiệm gửi Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh và cho kết quả dương tính với vi-rút Đậu mùa khỉ. Bệnh nhân hiện đang được cách ly điều trị.
Theo điều tra dịch tễ, trong số những người tiếp xúc gần với bệnh nhân này, có 01 người đã có kết quả xét nghiệm dương tính với Đậu mùa khỉ. Người này hiện đang cư trú tại tỉnh Bình Dương. Như vậy, tính đến thời điểm này Việt Nam đã ghi nhận 04 trường hợp mắc bệnh Đậu mùa khỉ.
Tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu là tỉnh giáp ranh với TP. HCM, Đồng Nai và có hệ thống giao thông, đi lại rất thuận lợi với tất cả các tỉnh, thành thuộc khu vực miền Đông Nam Bộ, do đó nguy cơ dịch bệnh xâm nhập và lây lan là rất lớn.
Để chủ động phòng chống dịch bệnh Đậu mùa khỉ, người dân cần hiểu rõ về đường lây truyền bệnh, dấu hiệu nhận biết và các biện pháp để phòng tránh, cụ thể như sau:
Đường lây và triệu chứng bệnh
Bệnh Đậu mùa khỉ lây truyền từ động vật sang người, có thể lây từ người sang người khi tiếp xúc trực tiếp với vết thương, dịch cơ thể, giọt bắn và qua tiếp xúc với các vật dụng bị ô nhiễm mầm bệnh như: chăn, ga, gối, đệm… Bệnh có thể lây truyền từ mẹ sang thai nhi hoặc khi tiếp xúc gần với trẻ trong và sau sinh.
Người mắc bệnh Đậu mùa khỉ thường có các triệu chứng như sốt, đau đầu, đau cơ, đau lưng, sưng hạch bạch huyết, ớn lạnh, mệt mỏi, phát ban có thể nhìn giống như mụn nước xuất hiện trên mặt, bên trong miệng hoặc ở các bộ phận khác của cơ thể như bàn tay, bàn chân, ngực, bộ phận sinh dục hoặc hậu môn. Bệnh có thể tự khỏi trong vòng 2-3 tuần; tuy nhiên hay gặp tổn thương da toàn thân và có hạch to kéo dài 2-3 tuần.
Bệnh thường diễn tiến nặng ở trẻ em, phụ nữ có thai hoặc người suy giảm miễn dịch. Để chủ động phòng chống dịch bệnh Đậu mùa khỉ ở nước ta, Bộ Y tế khuyến cáo người dân chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh sau:
1. Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, tốt nhất che bằng khăn vải hoặc khăn tay hoặc khăn giấy dùng một lần hoặc ống tay áo để làm giảm phát tán các dịch tiết đường hô hấp; rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn ngay sau khi ho, hắt hơi. Không khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng.
2. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn tay.
3. Người có triệu chứng phát ban cấp tính không rõ nguyên nhân kèm theo một hoặc nhiều triệu chứng nghi ngờ cần chủ động liên hệ với cơ sở y tế để được theo dõi, tư vấn kịp thời. Đồng thời, cần chủ động tự cách ly, tránh quan hệ tình dục.
4. Tránh tiếp xúc gần với người mắc bệnh đậu mùa khỉ, tránh tiếp xúc trực tiếp với những vết thương, dịch cơ thể, giọt bắn và các vật dụng, đồ dùng bị nhiễm mầm bệnh. Trong trường hợp nơi ở/nơi làm việc có người mắc hoặc nghi ngờ mắc bệnh, cần thông báo cho cơ quan y tế để được tư vấn và xử trí kịp thời, không tự ý điều trị.
5. Người đến các quốc gia có lưu hành dịch bệnh Đậu mùa khỉ (khu vực Trung và Tây Phi), cần tránh tiếp xúc với động vật có vú (chết hoặc sống) như: động vật gặm nhấm, thú có túi, động vật linh trưởng có thể chứa vi rút Đậu mùa khỉ. Khi quay trở về Việt Nam cần chủ động khai báo với cơ quan y tế địa phương để được tư vấn.
6. Đảm bảo an toàn thực phẩm, thực hiện lối sống lành mạnh, tăng cường vận động thể lực, nâng cao sức khỏe.